Αφηγηματικές μονοχρωμίες

Η Ξένια Αραπάκη ανακαλεί μνήμες, εμπειρίες, συναισθήματα, και τα αποτυπώνει στις παλίμψηστες και αδρές επιφάνειες των καμβάδων της. Η ζωγραφική της, αν και απόλυτα αφαιρετική, δεν χαρακτηρίζεται από μια ελεύθερη και εξπρεσιονιστική απόδοση, αλλά αντίθετα διακατέχεται από μια αυστηρή ρυθμικότητα. Οι δυναμικές συνθέσεις της είναι μεθοδικά δουλεμένες με απόλυτο σεβασμό στο αρχικό σχέδιο και εξαιρετικά ισορροπημένες, παρά τις προσθήκες με ready made στοιχεία και επαναλαμβανόμενα έκτυπα μέρη. Η ίδια σημειώνει: «Η αναγλυφικότητα αυτή δεν είναι παρά η διάθεση και επιθυμία μου να απελευθερώσω τη σύνθεση από τη διδιάστατη προκρούστεια κλίνη της, αναδεικνύοντας το χρώμα ως αλληλεπίδραση της φωτεινής ακτινοβολίας με τη χρωστική ουσία και τονίζοντας συγχρόνως την απουσία φωτός μέσα από τις σκιάσεις που θα εμφανισθούν». Σε κάθε πίνακα εναλλάσσονται αέναα οι σχεδιαστικές αρμονίες με τις αντιπαραθετικές εξάρσεις, που αναπαρίστανται διακριτικά στις μονοχρωμίες και αναδεικνύονται, κάθε φορά, ανάλογα με το φως. Η καλλιτέχνις, ως δεινή γνώστρια της χρωματολογίας, μας οδηγεί τελετουργικά σε ατέρμονους νοητικούς συνειρμούς, επιμελώς κρυμμένους ανάμεσα στις τονικές ιδιαιτερότητες του άσπρου, του κίτρινου, του γαλάζιου, του πράσινου και ενίοτε γήινων χροιών.

Οι τεχνικές της Ξένιας Αραπάκη είναι μικτές και πολύπλοκες και συνδυάζονται δεξιοτεχνικά πάνω στην ίδια επιφάνεια. Δίπλα στις φαρδιές ζωγραφικές πινελιές του επίπεδου φόντου η εικαστικός παραθέτει εμπίεστης τεχνικής αποσπασματικές ανάγλυφες διατυπώσεις και σε τακτά διαστήματα, ως κολάζ, ενθέτει καθρέπτες. Τα κάτοπτρα λειτουργούν διττά, τόσο ως ευφάνταστο διακοσμητικό στοιχείο αλλά και ως στοιχείο αντανάκλασης του εκάστοτε περιβάλλοντος, ενώ παράλληλα αποτελούν και έναν δίαυλο συμμετοχής και διάδρασης με τον θεατή, αφού η ίδια του η μορφή ενσωματώνεται στο έργο. Όλες αυτές οι εικαστικές αφηγήσεις της, ως καταγραφές αναμνήσεων, ενδόμυχων σκέψεων και βιωμένων προσωπικών στιγμών, μπορεί να παραπέμπουν σε προσωπικά ψυχογραφήματα ή αναλαμπές μνήμης, αλλά κυρίως προβάλλουν την προσωπική της καλλιτεχνική έκφραση. Οι εκφάνσεις των διαφόρων αποχρώσεων με την πλήρη έλλειψη της πολυχρωμίας, οι επιπεδοανάγλυφες φωτοσκιάσεις της συσσωρευμένης ύλης και οι ανατρεπτικές επεμβάσεις των επιπρόσθετων αντικειμένων συγκροτούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της δικής της καλλιτεχνικής ταυτότητας. Σ’ αυτή τη σειρά έργων η Ξένια Αραπάκη εστιάζει στο απέριττο και υποδηλώνει το μέγιστο.

Λουΐζα Καραπιδάκη
Ιστορικός Τέχνης, Επιμελήτρια της έκθεσης “Σχεδιάζοντας το μείζον. Αφαιρώντας το έλασσον”